หนังสือประมวลเนื้อหาพระธัมม์


The World Tipiṭaka Anthology

คำนำการพิมพ์พุทธศักราช 2567
โดย
โครงการพระไตรปิฎกสากล

หนังสือประมวลเนื้อหาพระธัมม์ ชุดนี้เป็นผลงานสร้างสรรค์การจัดพิมพ์ของโครงการพระไตรปิฎกสากล ในพระสังฆราชูปถัมภ์สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร ชุดล่าสุด ชื่อภาษาอังกฤษว่า The World Tipiṭaka Anthology มีทั้งหมด 5 เล่ม คือ


เล่มที่ 1 หนังสือประมวลเนื้อหาพระธัมม์ อักษรสยาม พ.ศ. 2436 ฉบับอนุรักษ์ดิจิทัล พ.ศ. 2566 เผยแผ่เป็นครั้งแรก พ.ศ. 2567


เล่มที่ 2 หนังสือประมวลเนื้อหาพระธัมม์ ฉบับอักษรโรมัน พ.ศ. 2567

เล่มที่ 3 หนังสือประมวลเนื้อหาพระธัมม์ ปทานุกรมพระไตรปิฎกสากล ศึกษาอ้างอิง อักษรโรมัน พ.ศ. 2567

เล่มที่ 4 หนังสือประมวลเนื้อหาพระธัมม์ ฉบับสัททะอักขะระ ชุด ภ.ป.ร. พุทธศักราช 2559
มี 2 ชุด คือ อักษรสยาม พ.ศ. 2436 พิมพ์คู่ขนานกับ สัททะอักขะระไทย-ปาฬิ พ.ศ. 2559
และ อักษรสยาม พ.ศ. 2436 พิมพ์คู่ขนานกับ สัททะอักขะระโรมัน-ปาฬิ พ.ศ. 2559


เล่มที่ 5 ฉบับโน้ตเสียงปาฬิ ชุด ส.ก พุทธศักราช 2559
มี 2 ชุด คือ
ชุด โน้ตเสียงปาฬิ เวอร์ชั่น 1 พิมพ์คู่ขนานกับ สัททะอักขะระไทย-ปาฬิ พ.ศ. 2559
 และ
ชุด โน้ตเสียงปาฬิ พิมพ์คู่ขนานกับ สัททะอักขะระโรมัน-ปาฬิ พ.ศ. 2559



ความสำคัญและลักษณะการประมวลเนื้อหา

เนื้อหาประมวลพระธัมม์ในเล่มนี้ เป็นเล่มที่ 1 ชื่อ หนังสือพระไตรปิฎก จ.ป.ร. ฉบับอักษรสยาม พ.ศ. 2436 ฉบับอนุรักษ์ดิจิทัล พ.ศ. 2552 และปรับปรุงใหม่ พ.ศ. 2566 และเผยแผ่เป็นครั้งแรก พ.ศ. 2567 ชื่อภาษาอังกฤษ ว่า Anthology of Syām-Script 1893 : Digital Preservation 2023 Edition to be released in 2024 



จะเห็นได้ว่าโครงการพระไตรปิฎกสากล ได้เตรียมการจัดพิมพ์ Anthology มานานแล้วแต่ยังมิได้เผยแผ่ เพราะข้อมูลบางอย่างยังไม่ตกผลึกที่จะพร้อมในการเปิดตัว จึงทำให้ หนังสือประมวลพระธัมม์ อักษรสยาม ฉบับอนุรักษ์ดิจิทัลรอเวลาเปิดทำการเผยแผ่มาเป็นเวลานาน ในปี พ.ศ. 2567 นี้ เป็นโอกาสอันมงคลยิ่ง มูลนิธิพระไตรปิฎกสากลจะเปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วโลก DOWNLOAD จากเว็บไซด์พิเศษ เนื่องในวาระที่กระทรวงการต่างประเทศ ร่วมกับ มูลนิธิพระไตรปิฎกสากล จะมอบพระไตรปิฎกสากล ฉบับสัชฌายะ ชุด ภ.ป.ร. และ ชุด ส.ก. พุทธศักราช 2559 เป็นพระธัมมทาน เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในมหามงคลสมัยที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา 6 รอบ 72 พรรษา พุทธศักราช 2567



คำว่า Anthology เป็นการนำเสนอโดย ท่านผู้หญิงวรุณยุพา สนิทวงศ์ ณ อยุธยา ที่ปรึกษาโครงการพระไตรปิฎกสากลเมื่อครั้งจัดพิมพ์ฉบับอักษรโรมัน เสร็จสิ้นใหม่ๆ เรียกว่า "Anthology of Roman-Script Edition" ส่วน ภาษาไทยเรียกว่า "หนังสือประมวลเนื้อหาพระธัมม์ ฉบับอักษรโรมัน" เพราะเป็นการนำเนื้อหาพระไตรปิฎกสากล อักษรโรมัน หน้า 1-3 ของทุกเล่ม มาประมวลพิมพ์รวมกันในเล่มเดียว เพื่อให้เห็นโครงสร้างภาพ
รวมพระไตรปิฎกสากลทั้งชุด โดยเฉพาะชื่อในฉบับอักษรโรมัน ทั้ง 40 เล่ม ซึ่งเป็นการตั้งชื่อตามมติของคณะสงฆ์นานาชาติจากทั่วโลกที่มาประชุมสังคายนานานาชาติ พ.ศ. 2500 เป็นต้น



Anthology ได้จัดพิมพ์เป็นครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. 2551 เรียกว่า Anthology of the Pāḷi Tipiṭaka in Roman-Script Transliteration Edition 2008 และได้มอบให้มหาวิทยาลัยออสโลเป็นแห่งแรก เพื่อเป็นคู่มืออ้างอิงอย่างรวดเร็ว (Quick Guide) ในการเปรียบเทียบระหว่าง พระไตรปิฎกสากล ฉบับอักษรโรมัน พ.ศ. 2548 ชุด 40 เล่ม ที่จัดพิมพ์ใหม่ กับ พระไตรปิฎก จ.ป.ร. อักษรสยาม พ.ศ. 2436 ชุด 39 เล่ม ซึ่งหอสมุดมหา
วิทยาลัยออสโลได้เก็บรักษาไว้เป็นชุดพระธัมมทานที่ได้รับพระราชทานในสมัยรัชกาลที่ 5 



เล่มที่ 3 : Anthology of Tipiṭaka Studies Reference หรือ หนังสือประมวลพระธัมม์ ฉบับพระไตรปิฎกสากลศึกษาอ้างอิง เป็นชุดที่มีหลายหมวดหมู่ เช่น หมวดหมู่ของคำที่เขียนต่างกัน หรือ Critical Apparatus จำนวนถึง 6 เล่ม ซึ่งแบ่งเป็น อักษรต่างๆ เช่น อักษรพม่า อักษรสิงหฬ และ อักษรโรมันโบราณ และ อักษรสยามและอักษรไทย เป็นต้น ทำให้ง่ายในการสืบค้นและศึกษา การนำเสนอของ เล่ม Anthology จึงทำให้เห็นรายละเอียดของชุดปทานุกรมดังกล่าว และ การนำเสนอในฉบับปทานุกรมศึกษาอ้างอิง เล่มที่ 2 จึงซับซ้อนกว่า เล่มที่ 1 ซึ่งเป็นเนื้อหาพระไตรปิฎกเท่านั้น


เล่มที่ 4 Anthology of the Saj-jhā-ya Phonetic Tipiṭaka Recitation เป็นเล่มที่แสดงการถอดเสียงในทางภาษาศาสตร์ (Pāḷi Phonetic Transcription) จัดพิมพ์คู่ขนาน ระหว่าง อักษรสยาม ที่นำเสนอในเล่มที่ 1 กับ อักษรเสียง-ปาฬิ ที่สร้างสรรค์โดยศาสตราจารย์ กิตติคุณ ดร. วิจินตน์ ภาณุพงศ์ ซึ่งเป็นผู้บัญญัติศัพท์ให้โครงการพระไตรปิฎกสากล ว่า สัททะอักขะระ-ปาฬิ

ศาสตราจารย์ กิตติคุณ ดร. วิจินตน์ ภาณุพงศ์ มอบหนังสือ Anthology ให้กับราชบัณฑิตแห่งนอรเวย์ ซึ่งมาร่วมการสืบค้นพระไตรปิฎก จ.ป.ร. อักษรสยาม ที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานเป็นพระธัมมทาน พ.ศ. 2436

การถอดเสียงปาฬิ ดังกล่าว คือตัวอย่างเนื้อหาสัททะอักขะระปาฬิจากพระไตรปิฎกสัชฌายะ ชุด ภ.ป.ร. ชุด ๔๐ เล่ม (SaddhaAkharaPāḷi : The King's Edition, 40 Vols.) โดยได้จัดพิมพ์ เป็น 2 ชุด คือ เล่ม 4.1 อักษรสยาม พิมพ์คู่ขนานกับ สัททะอักษรไทย-ปาฬิ (Thai Phonetic Alphabet-Pāḷi) เล่ม 4.2 อักษรสยาม กับ สัททะอักษรโรมัน-ปาฬิ (Roman Phonetic Alphabet-Pāḷi) สัททะอักษรโรมัน-ปาฬิ เป็นรูปเสียงที่ประชาชนทั่วไปอ่านได้ง่าย ไม่ซับซ้อนเหมือน The International Phonetic Aphabet (IPA) ซึ่งศึกษาจำกัดกันอยู่ในหมู่นักวิชาการ ซึ่งในปัจจุบันโครงการพระไตรปิฎกสัชฌายะได้บันทึกเสียงสัชฌายะดิจิทัลสำหรับอ้างอิงแล้ว

เล่ม 4.1 อักษรสยาม พิมพ์คู่ขนานกับ สัททะอักษรไทย-ปาฬิ (Thai Phonetic Alphabet-Pāḷi)

เล่ม 4.2 อักษรสยาม กับ สัททะอักษรโรมัน-ปาฬิ (Roman Phonetic Alphabet-Pāḷi) สัททะอักษรโรมัน-ปาฬิ เป็นรูปเสียงที่ประชาชนทั่วไปอ่านได้ง่าย ไม่ซับซ้อนเหมือน The International Phonetic Aphabet (IPA) ซึ่งศึกษาจำกัดกันอยู่ในหมู่นักวิชาการ

เล่มที่ 5 เป็น โน้ตเสียงพระไตรปิฎกสากล-วรรณยุกต์สามัญ คือตัวอย่างเนื้อหาโน้ตเสียงปาฬิจากพระไตรปิฎกสัชฌายะ ชุด ส.ก. ชุด ๔๐ เล่ม (Pāḷi Notation : The Queen's Edition, 40 Vols.) ซึ่งเป็นผลงานที่ได้บูรณาการต่อยอด จาก ฉบับอักษรโรมัน เล่มที่ 2 ข้างต้น โดยถอดเสียงปาฬิ ให้ละเอียดมากที่สุดเท่าที่ทางวิชาการดุริยางคศาสตร์สากลจะทำได้ ถือเป็น นวัตกรรมการเขียนเสียงพระไตรปิฎกปาฬิภาสา ที่ไม่เคยมีการจัดพิมพ์มาก่อน โน้ตเสียงปาฬิดังกล่าว เขียนบนโน้ตเสียงเส้นเดี่ยว (Single-Staff Music Notation) ซึ่งเป็นมาตรฐานสากลของโลกที่แสดงเสียงสัชฌายะ ว่า เป็นเสียงสามัญ ที่ไม่เคยมีการนำเสนอได้อย่างชัดเจนมาก่อน เมื่ออ่านโน้ตเสียงปาฬิชุดนี้และฟังประกอบกับการออกเสียงสัชฌายะดิจิทัลย่อมทำให้ประชาชนทั่วไปสามารถศึกษาการออกเสียงพระไตรปิฎกโดยง่าย การจัดพิมพ์โน้ตเสียงสัชฌายะ ได้จัดพิมพ์ ประกอบกับ สัททะอักขะระไทย-ปาฬิ และ สัททะอักขะระโรมัน-ปาฬิ

หนังสือประมวลพระธัมม์
ฉบับอักษรโรมัน
พ.ศ. 2567

The World Tipiṭaka Anthology (1 Volume)
Download as a gift of Dhamma
from The World Tipiṭaka Project 2024

หนังสือประมวลพระธัมม์
ปทานุกรมพระไตรปิฎกสากล
 ศึกษาอ้างอิง
ฉบับอักษรโรมัน พ.ศ. 2567

The World Tipiṭaka Anthology (1 Volume)
Download as a gift of Dhamma
from The World Tipiṭaka Project 2024

หนังสือประมวลพระธัมม์
พระไตรปิฎกสัชฌายะ

ฉบับสัททะอักขะระ ชุด ภ.ป.ร.
พ.ศ. 2567

The World Tipiṭaka Anthology (1 Volume)
Download as a gift of Dhamma
from The World Tipiṭaka Project 2024

หนังสือประมวลพระธัมม์
พระไตรปิฎกสัชฌายะ

ฉบับโน้ตเสียงปาฬิ ชุด ส.ก. พ.ศ. 2567

The World Tipiṭaka Anthology (1 Volume)
Download as a gift of Dhamma
from The World Tipiṭaka Project 2024